Pożegnanie jesieni jest najbardziej znaną powieścią Stanisława Ignacego Witkiewicza. Jej tematem są przeżycia grupy dekadentów (zAtanazym Bazakbalem naczele), którzyna co dzień żyją wdusznej imęczącej atmosferze głębokiego kryzysu egzystencjalnego ikulturowego; wktórych – jednakże – każdego dnia odzywa się wsposób namacalny potęgujące się poczucie „metafizycznej dziwności istnienia . Tymczasem ani „rozmowy istotne , ani też rozmaite eksperymenty psychologiczne iartystyczne, które są udziałem głównych bohaterów, nie zapobiegną postępującej degrengoladzie. Wtle dokonują się bowiem gwałtowne przemiany społeczno-polityczne zmierzające dorewolucji „niwelistycznej , któranie tylko spowoduje powszechną mechanizację (połączoną zod­in­dy­wi­duali­zo­wa­niem człowieka), alerównież zniszczy religię, filozofię isztukę. Witkiewicz wPożegnaniu jesieni ukazuje zatem dobitnie isugestywnie – wcharakterystyczny dla siebie sposób: napoły groteskowo, napoły realistycznie – tragiczną wizję unicestwienia jednostki („Istnienia Poszczególnego ) orazupadku całej kultury.